DEMOKRATLAR KULÜBÜ : Tarihi, kadim Demokrat Parti'nin Kurucu Genel Başkanı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 3. (İlk Sivil) Cumhurbaşkanı Celal Bayar, vefatının 31. yılında Bursa'nın Gemlik ilçesindeki anıt mezarı başında düzenlenen törenle anıldı.

22 Ağustos 2017 Salı

Tarihi, kadim Demokrat Parti'nin Kurucu Genel Başkanı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 3. (İlk Sivil) Cumhurbaşkanı Celal Bayar, vefatının 31. yılında Bursa'nın Gemlik ilçesindeki anıt mezarı başında düzenlenen törenle anıldı.

DP'NİN KURUCU GENEL BAŞKANI "Celal BAYAR", VEFATININ 31. YILINDA TÖRENLERLE ANILDI

Türkiye Cumhuriyeti'nin 3. ve ilk sivil Cumhurbaşkanı; Mustafa Kemal ATATÜRK'ün Bakanı, Başvekili, Milli Mücadelenin Komitacı GALİP HOCA'sı, Halk Partisi (CHP) kurucularından; Tarihi ve Kadim (gerçek) DEMOKRAT PARTİ'nin kurucusu ve Kurucu Genel Başkanı: Gazi Mahmut Celal Bayar, vefatının 31. yılında Bursa'nın Gemlik ilçesindeki anıt mezarı başında düzenlenen törenle anıldı.
Umurbey Mahallesi'ndeki törende, Celâl Bayar'ın torunu, Nilüfer Gürsoy'un kızı Prof. Dr. Akile Gürsoy, Cumhurbaşkanı Genel Sekreter Yardımcısı Nadir Alpaslan, Bursa Valisi İzzettin Küçük, Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Abdülkadir Karlık, İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Ahmet Hacıoğlu, Gemlik Belediye Başkanı Refik Yılmaz ve CHP Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu diğer protokol üyeleri hazır bulundu. Törende, anıt mezara çelenklerin bırakılmasının ardından saygı duruşunda bulunuldu. Anma töreni, Bayar'ın torunu Akile Gürsoy'un taziyeleri kabul etmesiyle sona erdi.

CELAL BAYAR VEFATININ 31’İNCİ YILINDA ANILIYOR
Türkiye Cumhuriyeti’nin Atatürk ve İsmet İnönü’den sonra 3’üncü ve ilk sivil Cumhurbaşkanı olan; İstiklâl Savaşı Gazisi ve Milli Mücadele Kahramanı, Gazi Mahmut Celal BAYAR, bugün (22 Ağustos 1986 - 22 Ağustos 2017 Salı) saat: 10.00'da ölümünün 31’inci yıl dönümünde Bursa GEMLİK'de bulunan Anıt Mezarı başında törenle anıldı. Bursa İli Gemlik ilçesindeki Umurbey Mahallesi’nde yer alan ANIT MEZARI'nın başındaki anma töreni 10.00’da başladı. Düzenlenen anma Törenine, Türkiye'nin bütün yörelerinden gelen eski Demokratlar; Mustafa Kemal Atatürk, Demokrasi ve Cumhuriyet sevdalısı vatandaşların yanı sıra devlet protokolü, Bursa yerel yöneticileri ve mahalli askeri erkân dan da önemli katılımlar oldu.

ATATÜRK HAYRANLIĞI

Celal Bayar’ın torunu, Beykent Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Akile Gürsoy şunları söyledi: “Celal Bayar, milli mücadele, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu, toplumun ekonomik gelişimi, bağımsızlığı ve çok partili demokrasiye geçişi süreçlerinde aktif liderlik görevleri üstlendi. Atatürk’le beraber çalıştığı dönemleri hayatının en mutlu ve verimli yılları addeden Bayar, İş Bankası’nın kuruculuğu gibi pek çok cumhuriyet kurumunu hayata geçirdi. Cumhuriyetin kuruluşunda etkin olan, devlet ve özel teşebbüsü harmanlayan karma ekonomi anlayışının mimarı oldu. Celâl Bayar yaşamı boyunca mevkilere değil, prensiplere değer verdi.”

CELAL BAYAR

Görev Süresi: 22 Mayıs 1950 - 27 Mayıs 1960

1883 yılında Bursa’nın Gemlik ilçesinin Umurbey köyünde doğdu. Bursa’da İpek Meslek Yüksek Okulu ve College Francais de l’Assomption’da eğitim gördü ve memuriyet yaşamına atıldı. Hukuk ve bankacılık alanlarında çalıştı. 1907’de İttihat ve Terakki’nin Bursa’daki gizli kolu olan Küme adlı örgüte girdi. Ardından Cemiyet tarafından İzmir’e gönderildi.

Mütareke döneminde İzmir Müdafaa-i Hukuk-i Osmaniye Cemiyeti’ne girdi. İzmir’in işgali tehlikesi belirince, Galip Hoca takma adıyla zeybek ve köy hocası kılığında bölgeyi dolaşarak işgale karşı propaganda yaptı. İzmir’in işgalinden sonra Aydın’ın geri alınması mücadelesine katıldı. Balıkesir Kongresi kararıyla Akhisar Cephesi Komutanlığına getirildi.

12 Ocak 1920’de toplanan son Osmanlı Mebusan Meclisi’ne Saruhan Sancağı milletvekili olarak katıldı. Millî Mücadele’nin başlaması ile birlikte Anadolu’ya geçerek bu hareketteki yerini aldı. Birinci Büyük Millet Meclisi’nde milletvekili olarak görev alan Mahmut Celal Bey, 1921’de İktisat Bakanı oldu.

Lozan Barış Konferansı’na danışman göreviyle katıldı. 1923 seçimlerinden sonra II. Büyük Millet Meclisi’ne İzmir milletvekili olarak girdi. Mart 1924’te Mübadele, İmar ve İskan Bakanlığına atandı. Temmuz 1924’te bu görevinden istifa etti.

1924 yılında İş Bankası’nın kurulmasında önemli rol oynadı ve 1932’ye kadar genel müdürlüğünü yaptı. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda politika becerisi ve iktisatçı kimliği ile parladı. 1932’de İktisat Bakanlığı’na getirilen Bayar, 1937’ye kadar bu görevde kaldı. Ayrıca 1937–1939 yılları arasında başbakanlık yaptı. Daha sonra siyasî yaşamını İzmir milletvekili olarak sürdürdü.

Çok partili siyasî yaşamın başlaması üzerine 1946 yılında Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan ile birlikte Demokrat Parti’yi kurdu ve başkanlığa getirildi. Partisinin 1950 seçimlerini kazanmasından sonra 22 Mayıs 1950’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce Türkiye’nin üçüncü cumhurbaşkanı seçildi.

10 yıl boyunca sürdürdüğü bu görevden 27 Mayıs askerî müdahalesi ile 1960 yılında uzaklaştırılan Mahmut Celal Bayar, 15 Eylül 1961’de Yassıada Mahkemesi tarafından idama mahkûm edildi. Cezası daha sonra müebbet hapse çevrilerek Yassıada’dan Kayseri Bölge Cezaevi’ne nakledilen Bayar, 7 Kasım 1964’te rahatsızlığı nedeniyle serbest bırakıldı.

1903 yılında Reşide Hanım’la evlenen ve üç çocuğu olan Celal Bayar 22 Ağustos 1986 günü İstanbul’da vefat etti. (Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı WEB Sitesi, 22.08.2017)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)

Cumhuriyet Halk Partisi; (CHP) TBMM Grup Başkanlığı ve Parti Genel Başkanlığı’na,

“Daha kuruluşundan beri, Türkiye Cumhuriyeti’nin ve CHP’nin en esaslı umdesini teşkil eden demokrasi prensiplerine tamamıyla tatbiki sayesinde refah ve saadete kavuşacağı kanaatine bağlanmış olan vatandaşların bütün memlekette ve bilhassa partimiz mensupları arasında en büyük ekseriyeti teşkil ettikleri şüphesizdir. İşte bu kanaatledir ki milletçe özlenen bu amacın gerçekleştirilmesi için lüzumlu gördüğümüz tedbirleri partimizin meclis grubuna arz ve teklif etmeyi borç bildik.

Atatürk’ün ölmez adına bağlı olan mukaddes Kurtuluş savaşımızdan doğan Türkiye Cumhuriyeti ilk Teşkilat–ı Esasiye Kanunu ile dünyanın belki en demokratik anayasasını meydana getirmiş ve bu sayede gerek ferdi hürriyetleri gerek milli murakabeyi en geniş surette dağlamak imkânlarını vermiştir.

Memleketi Ortaçağdan kalma bir takım zararlı müesseselerden koruyabilmek ve irticaı kırmak maksadıyla 1925’ten sonraki yıllarda siyasi hürriyetlerin bazı takyitlere uğratıldığını biliyoruz. Lâkin Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Teşkilat–ı Esasiye Kanununun, demokratik ruhuna daima sadık kalmış ve cumhuriyetin kurucusu Büyük Atatürk bunu tamamıyla demokratik bir şekle ulaştırmak idealinden ölünceye kadar ayrılmamıştır.

Burada izaha lüzum görmediğimiz türlü sebeplerden dolayı muvaffakiyetsizlikle neticelenen Serbest Fırka tecrübesi bu maksatla yapılmış bir harekettir. Bu talihsiz tecrübenin uyandırdığı tepkiler neticesinde siyasi hürriyetlerin yeni bir takım tahditlere uğratıldığı inkâr edilemez. Bununla beraber cumhuriyet idaresinin her şeye rağmen demokratik tekâmül yolunda ilerlediğini gösteren teşebbüslerde vardır. Büyük Millet Meclisi seçimlerinde, müstakil mebuslara gittikçe daha artacak nispette yer ayrılması tecrübesini buna bir delil olarak zikredebiliriz.

İkinci Dünya Savaşı’nın belirmeye başlaması ve harp tehlikesinin memleketimizi daimi bir tehdit altında bulundurması pek tabii olarak siyasi hürriyetleri bir kat daha tahdide sebep olmuş ve bu suretle Teşkilat–ı Esasiye Kanunu’nun demokratik ruhundan biraz daha uzaklaşılmıştı. Gerçi CHP içinde ayrıca bir müstakil grup teşkili millî murakabede tek parti usulünden doğan zararların karşılanması yolunda bir tecrübe olmakla beraber kuruluşundaki gayritabiîlik dolayısıyla bundan da müspet bir netice alınmadığını görüyoruz.

Bütün dünyada, hürriyet ve demokrasi cereyanlarının tam bir zafer kazandığı demokratik hürriyetlere riayet prensibinin milletlerarası teminata bağlanmak üzere bulunduğu şu günlerde, memleketimizde de Cumhurbaşkanından en küçüğüne kadar bütün milletin aynı demokratik ülküleri taşıdığından şüphe edilemez.

Uzun asırlardan beri müstakil bir devlet olarak yaşayan Türkiye’de hatta okuyup yazma bilmeyen vatandaşların bile siyasi hürriyetlerini şuurla kullanacak bir seviyede bulundukları inkâr kabul edilmez bir hakikattir. Okuyup yazma bilmeyen köylüler arasında bile dünyanın en değerli idare ve siyaset adamlarını yetiştirmiş olan milletimizin bilhassa cumhuriyet idaresinin kuruluşundan beri yapılan hamleler neticesinde bundan 20 yıl evveline nispetle çok yüksek bir seviyeye erişmiş bulunduğu övünülecek bir gerçektir.

İşte bir taraftan iç hayatımızdaki bu mesut tekâmülün yarattığı siyasî olgunluk, diğer taraftan bugünkü medeniyet dünyasının umumî şartları daha ilk Teşkilât–ı Esasiye Kanunumuzda hâkim olan demokratik ruhu, bugünkü siyasî hayat ve teşkilatımızda kuvvetle tecelli ettirmek zamanı geldiği kanaatine bizi sevk etmiş bulunuyor. Bunun bir an evvel gerçekleşmesi yönündeki düşüncelerimizi şöyle hülasa ediyoruz:

1) Milli hâkimiyetin en tabiî neticesi ve aynı zamanda dayanağı olan Meclis murakabesinin anayasamızın yalnız şekline değil, ruhuna da tamamıyla uygun olarak tecellisini sağlayacak tedbirlerin alınması.

2) Yurttaşların siyasî hak ve hürriyetlerini daha ilk Teşkilât–ı Esasiye Kanunumuzun gerektirdiği genişlikte kullanabilmeleri imkânlarının sağlanması.

3) Bütün parti çalışmalarının yukarıdaki esaslara tamamıyla uygun bir şekilde yeniden tanzimi.

Muhterem milletvekilleri arkadaşlarımızın, yüksek tasviplerine sunduğumuz bu teklifimizle, daha ilk kuruluşundan beri millî hâkimiyet gayesine erişmeyi, onu gerçekleştirmeyi hedef tutan CHP’nin ve bütün Türk Milletinin yüksek arzularına tercüman olduğumuza, Atatürk’ün idealine sadık kaldığımıza inanmış bulunuyoruz.

Cumhurbaşkanımızın 19 Mayıs 1945 tarihli nutuklarında: “Siyaset ve fikir hayatımızda demokrasi prensiplerinin daha geniş ölçüde hüküm süreceği hakkındaki fikirleri”, bu teklifimizin vakitsiz ve yersiz olmadığı hakkındaki inancımızı büsbütün kuvvetlendirmiştir.

Milletimizin bütün kuvvet ve iradesini temsil eden Büyük Millet Meclisi Parti Grubu arkadaşlarımızın Türkiye Cumhuriyeti’ne ve Türk Milletine dünya demokrasileri arasında şerefli bir mevkii sağlayacak olan bu teklifi.; Kendi öz düşüncelerinin bir ifadesi gibi telakki edeceklerinden asla şüphe etmediğimizi bir defa daha tekrar eder ve takririmizin açık oturumda müzakeresini saygılarımızla rica ederiz.”

Ankara, TBMM - 07 Haziran 1945

İzmir Mebusu Mahmut Celal Bayar, İçel Mebusu Refik Koraltan,

Aydın Mebusu Adnan Menderes, Kars Mebusu Fuat Köprülü,

(*) Bu takrir (önerge), özgürlükleri kısıtlayan rejimi daha fazla sürdürmenin doğru olmayacağı, anayasal hak ve özgürlüklerin tanınması gerektiği üzerinde durmuş ve en nihayetinde “memlekette demokratik usullerin daha geniş şekilde tatbikine geçilmesi” amacını taşımıştır.